Afgelopen week stuurde iemand me een artikel toe over een dichtende robot. Binnenkort zijn schrijvers overbodig, schreef hij erbij. Het artikel beschrijft hoe onderzoekers in Australië erin geslaagd zijn een bot te creëren die shakespeareaanse sonnetten schrijft:
with joyous gambols gay and still array
no longer when he twas, while in his day
at first to pass in all delightful ways
around him, charming and of all his days
Kunstmatige intelligentie ontwikkelt zich snel: op internet kun je bots vinden die met je flirten (ook al zijn ze, vind ik, niet bijzonder charmant), ze kunnen inspirational quotes genereren (Neighborhoods begin when we learn to moisturize love), filmscripts schrijven en pornocategorieën voorspellen (Big Booble Hoter French). En blijkbaar kunnen ze ook poëzie schrijven.
Toen ik op Google ‘poetry bot’ intypte vond ik een website die gedichten genereert van woorden die je zelf in kunt voeren. Ik deed een paar pogingen. Het mooiste resultaat ontstond toen ik het woord hummus koos:
The hummus lies on the naked stones
ambiguous and pale
Het is misschien niet de sterkste dichtregel die ik ooit heb gelezen, maar het is zeker ook niet de zwakste (ik vind het knap hoe de hummus toch een zekere tragiek toegeschreven krijgt).
Betekent dit dat robots binnenkort inderdaad volwaardige dichters zullen zijn? Dat ze dichtbundels zullen schrijven? Dat ze getipt worden door het DWDD Boekenpanel? Dat ze het Boekenweekgeschenk mogen schrijven? (Deze extra concurrentie zou slecht uitkomen, zeker nu er in de toekomst misschien wel vrouwen mee mogen doen.)
Toen ik verder zocht kwam ik de turingtest voor poëzie tegen: op botpoet.com kun je raden of poëzie gegenereerd is door een mens of door een robot. Bijvoorbeeld:
I want to feel orgasms in the tip of my nose and the back of my ear
in the cartilage between the vertebrae that make up my spinal column
would you stare at my face for ~2 hours without blinking
(Mens: Mira Gonzalez)
Of:
His deep desire
and gondoliering legs, so fine.
Deep breath happens.
Deep conversation companions thing.
(Robot)
Ik had alle pogingen goed, dus de dichtende robots zijn nog niet helemaal klaar voor de turingtest. Volgens de onderzoekers die betrokken waren bij de kunstmatige intelligentie die shakespeareaanse sonnetten schrijft, zijn de traditionele structuren redelijk makkelijk te leren: ritme, rijmschema et cetera. Leesbaarheid en het overbrengen van emotie vormen echter nog steeds een probleem. Het is moeilijk om een robot te trainen om een mening te hebben.
Dus dichters zijn (in ieder geval nog even) niet overbodig, net zoals kunstenaars en mensen die pornowebsites ontwerpen. En daar komt bij: misschien vormen de robots geen concurrentie, maar een verrijking. Het motto in mijn chapbook (How to see? Where to see from?) is afkomstig van de socioloog Donna Haraway. In haar bekendste essay, ‘A Cyborg Manifesto’, betoogt ze dat mensen allang cyborgs zijn en dat we steeds verder zullen versmelten met machines. In plaats van de robots als concurrentie te zien, kunnen we ook samenwerkingen met ze aan gaan.
these violent delights have violent ends:
the hummus lies on the naked stones
ambiguous and pale